Termen en afkortingen fileproblemen. SluiproutesSLUIPROUTES De sluiproute is voor veel automobilisten het alternatief voor de file. Tot leedwezen van de buurtbewoners. WIE DENKT AAN Wassenaar, denkt aan grote huizen en lommerrijke straten, maar niet aan 65.000 auto's per dag. Toch vormt 'sluipverkeer' al twintig jaar een dagelijks terugkerende irritatie voor de 26.000 inwoners van deze gemeente. ,,Na de ochtendspits worden de voor- en achterdeuren tegen elkaar opengezet om de uitlaatgassen uit de huizen te krijgen'', vertellen E.P. Balledux en P. Zeven van de buurtvereniging Santhorstlaan/Middelweg, straten die aan alle Wassenaarse clichés zouden voldoen als er niet tweemaal daags duizenden auto's doorheen jakkeren. In een van die auto's zit ik. Wonend in Leiden en werkend in Den Haag ben ik aangewezen op de A44, de autosnelweg die in Wassenaar overgaat in de vierbaans N44, plaatselijk bekend als de Rijksstraatweg. Voor half acht 's morgens stroomt het verkeer op de Rijksstraatweg nog goed door. Om kwart voor acht, als onder anderen premier Kok vanuit Amsterdam deze weg neemt, wordt het al krap. Tegen achten staat het verkeer vast. Dan zie je steeds meer automobilisten rechtsaf de Rozenweg inslaan (7.100 auto's per etmaal), de Van der Oudenmeulenlaan (5.000 per etmaal) of via de Papeweg (16.500 auto's) de Lange Kerkdam (15.000) induiken. Door het centrum van Wassenaar zijn er genoeg wegen die naar Den Haag leiden. ,,De omgeving van je eigen huis is onbegaanbaar geworden'', zegt Balledux. Kinderen kunnen niet veilig naar school, de huisartsenpraktijk op de hoek is onbereikbaar, de eigen auto krijgt geen kans de oprijlaan te verlaten en als op donderdagmorgen de vuilnisman komt, ontstaat er in deze woonwijk een verkeerschaos waarbij toeterende forensen zelfs over de stoep rijden. Balledux wordt, ondanks zijn lange levenservaring, nog dagelijks woedend. En zijn buurt behoort niet eens tot de drukste van Wassenaar. Automobilisten gebruiken de Middelweg, een straatje van zes meter breed, om de verkeerlichten op de Van Zuylen van Nijeveltstraat te ontwijken. Maar de bewoners van de Jagerslaan bijvoorbeeld hebben meer reden tot klagen. Dit rustieke laantje, waar een paard en wagen nog het meest gepaste vervoermiddel lijkt, wordt 's ochtends overvallen door automobilisten uit Katwijk en de Bollenstreek. Elk denkend mens blijft dan binnen. Wassenaar is niet uniek. Verscheidene steden en dorpen kampen met sluipverkeer. En het zal alleen maar erger worden als het rekeningrijden wordt ingevoerd, zo waarschuwde Veilig Verkeer Nederland eerder dit jaar. Het plan om automobilisten voor de grote doorgaande wegen te laten betalen, zal hen ertoe aanzetten alternatieve routes te zoeken. De vereniging bracht daarbij in herinnering dat het risico van ongevallen op zulke wegen acht- tot tienmaal groter is dan op snelwegen. Vianen geldt als klassiek voorbeeld van het probleem en vervult ook een pioniersrol bij de bestrijding ervan. De gemeente, die tussen de A2 en de A27 inligt, is in 1996 begonnen het doorgaand verkeer te bestrijden met beweegbare afsluitingen. Deze zogenoemde trapezium blockers komen in een zodanig tempo uit het wegdek omhoog, dat auto's er slechts één voor één langs kunnen rijden. De bedoeling is dat 'binnendoor' rijden zo onaantrekkelijk wordt dat de automobilist maar liever op de snelweg in de file blijft staan. Aanvankelijk deden zich in Vianen nare ongelukken voor toen de blockers ook op onbedoelde tijdstippen omhoog schoten, maar die technische mankementen zijn inmiddels verholpen. Het aantal mensen dat via Vianen de files op de A2 en A27 probeert te omzeilen is volgens de gemeente met ruim 60 procent gedaald. Wassenaar is nog niet zover. De afgelopen jaren zijn minirotondes aangelegd, wegversmallingen aangebracht en is eenrichtingverkeer ingevoerd, maar het helpt weinig. Dat kan ook bijna niet, want het aantal forenzen naar Den Haag is door de aanleg van nieuwbouwwijken bij Leiden, Katwijk en in de Bollenstreek alleen maar toegenomen. Er rijden nu per dag zo'n 65.000 auto's dwars door Wassenaar, evenveel als over de 'gewone' route, de vierbaans N44. Wethouder H.H.M. Koster (CDA) van Verkeer heeft net zo'n hekel aan doorgaand verkeer als alle Wassenaarders maar, zegt hij, als wethouder heeft hij wel met meer factoren rekening te houden. Indien hij straten afsluit, zoekt het sluipverkeer z'n weg door andere straten. ,,Als je niet oppast lopen emoties tussen bewoners onderling hoog op en heb je oorlog in je gemeente.'' Verder moeten verkeersbeperkende maatregelen wel te handhaven zijn. Een verkeerslicht op de Katwijkse weg bijvoorbeeld, dat 's morgens extra lang op rood bleef staan, werd al snel genegeerd door automobilisten die zagen dat er noch van links noch van rechts verkeer aankwam. Drastischer maatregelen, zoals slagbomen aan de rand van het dorp, moeten worden onderzocht op hun juridische haalbaarheid. En bovendien is de wethouder afhankelijk van andere overheden, zoals bij zijn pleidooi voor een betere verbinding tussen de Bollenstreek en het centraal station van Leiden en de A4. Desalniettemin moet Koster wel kwijt dat hij met stijgende verbazing de plannen van Paars II heeft gelezen voor woningbouw op het vliegveld Valkenburg, ten noorden van Wassenaar. ,,Ook die mensen moeten straks voor hun werk weer bijna allemaal naar Den Haag of Rotterdam. Als die nieuwbouw niet gepaard gaat met aanmerkelijke verbetering van de infrastructuur, doen wij Wassenaar echt op slot.'' Hij heeft zich al uitvoerig laten voorlichten over de trapezium blockers in Vianen. Als het aan de bewoners ligt, was Wassenaar al lang op slot gegaan. Balledux en Zeven hebben in het logo van de buurtvereniging de 'o' in 'Santhorstlaan' vervangen door een rood verkeersbord met een witte balk: verboden in te rijden. Zij willen de pas aangetreden wethouder Koster nog het voordeel van de twijfel geven. Maar in het algemeen is hun ervaring dat het Wassenaarse gemeentebestuur tot hun spijt ,,altijd meer redenen vindt om iets niet te doen dan om het wel te doen''. En dus rest de bewoners niets anders dan zelf maatregelen te nemen. Huisvrouwen hebben al eens bloempotten op de rijbaan gezet. Lantaarnpalen zijn beplakt met stickers: 'Banden af van Wassenaar!'. Afgelopen voorjaar hebben bewoners verscheidene eigen plannen voor 'selectieve verkeersregulatie' ingediend. Een plan van de buurtvereniging 'Oost-West-Thuis-Best' bijvoorbeeld wil Wassenaar in twee zones indelen, noord en zuid, die met elkaar worden verbonden door één weg die via een pasjessysteem uitsluitend voor Wassenaarders toegankelijk zou zijn. Het gemeentebestuur heeft beloofd na de zomervakantie op deze plannen terug te komen. De meeste automobilisten die dagelijks door Wassenaar 'sluipen' zullen zich van het aangerichte leed weinig bewust zijn. Ze willen eenvoudig de file uit. Zelf neem ik de auto als ik vanaf mijn werkplek nog ergens anders heenmoet. Op dinsdag breng ik altijd een kleinkind naar haar oma in Den Haag. Als het hard regent verleidt de auto ook. Zelfs wanneer het droog is neem ik de auto wel eens, omdat er in de stationsstalling voor mijn fiets zo weinig plaats is en in de trein voor de berijder nog minder. En dan is er nog het financiële aspect: als rijder van een lease-auto zijn de kosten van openbaar vervoer voor eigen rekening. Zo zullen al die 65.000 sluiprijders hun redenen hebben. De heren Balledux en Zeven hebben een indringend verhaal gehouden, maar we zullen elkaar nog wel eens zien. |