Milieu nog steeds het stiefkind, Vaste waarden Nieuwe vormen.Trouw 04 11 '02 Staatssecretaris van Geel CDA aan het woord over, ja over wat eigenlijk willen ze nu wel of niet hun mening geven?? TROUW 4 november 2002 Net zomin als onder de paarse regering heeft milieu bij het demissionaire kabinet prioriteit. Verschil is dat er nu ook geen geld meer voor is. Concreet gevolg is dat meer mensen langer last zullen hebben van geluid: de doelstellingen voor 2010 worden niet gehaald. Maatregelen om de geluidsoverlast tegen te gaan zijn nu te duur. Enkele punten uit de nota 'Vaste waarden, nieuwe vormen': o De doelen voor een schone lucht worden niet op tijd gehaald. Er is geen geld voor het overkluizen van snelwegen en spoorwegen. o De natuurgebieden inde ecologische hoofdstructuur worden minder goed beschermd, want er is minder geld om veehouderijen te verplaatsen en te beëindigen. Van Geel vreest dat de gewenste natuurkwaliteit niet meer te herstellen is. o Voor maatregelen voor een grotere milieuveiligheid van de leefomgeving wordt niet twee miljard, maar slechts honderd miljoen euro per jaar uitgetrokken. o Er komen minder regels en de verantwoordelijkheid voor milieubeleid wordt meer verschoven naar provincies, gemeenten, bedrijven, maatschappelijke organisaties en burger. o Het kabinet wil afspraken maken met de chemiesector om de uitstoot van broeikasgassen verder te beperken. Het langer openhouden van de kerncentrale in Borssele compenseert deels de groei van vervuiling door vooral toenemende mobiliteit. o Boeren krijgen langer tijd om te voldoen aan mestwet. o Nederland wil meer milieumaatregelen nemen in Europees verband, in plaats van op Europees beleid vooruit te lopen. o Ook bij economische groei moet de milieuvervuiling verminderen. o De productie van duurzame energie wordt gestimuleerd. Een heel fatsoenlijk milieubeleid. Kunnen we het nog eens hebben over het rentmeesterschap?, vroegen CDA- leden zaterdag op het CDA-congres aan de partijleiding. Dat kan, zegt de christen-democraat Pieter van Geel, demissionair staatssecretaris van milieu. Vandaag presenteert hij zijn milieuplannen voor de komende vier jaar De doelen staan nog recht overeind. Maar de uitvoering moet nog even wachten. Interview Maaike van Houten Het paarse kabinet wilde ruim negen miljard uittrekken voor milieubeleid. Dit kabinet heeft nauwelijks geld over voor de uitvoering van de plannen. "Ho, ho, er lagen alleen claims, er was nog geen geld beschikbaar gesteld", zegt Van Geel. "Er is nu weinig extra geld. Maar het beeld dat wij draconisch bezuinigen op milieu, is verkeerd." "Het beperken van fiscale regelingen levert geld op, daar loop ik niet voor weg. Voor natuuraankopen is helaas geen geld. Daar zijn we eerlijk in. We hebben ook geen geld voor saneren van huizen langs de snelweg. Bij energie is het op een houtje bijten. Op het gebied van veiligheid kunnen we een gelukkig een paar knelpunten aanpakken. Vuurwerk, LPG?stations. Dat loopt, daar tornen we niet aan." Hoe vindt u het om met een lege beurs te moeten opereren? "De economische groei is matig, en als er al van die kale kip geplukt wordt, dan gaat het geld naar onderwijs, zorg en veiligheid. Dat zijn de maatschappelijke prioriteiten, dezelfde overigens als in de paarse periode. Het is een harde constatering, maar ik kan er mee leven." Ook als vertegenwoordiger van een partij die het rentmeesterschap als een van de uitgangspunten heeft? "Ik vergelijk de milieuschuld met de staatsschuld. We willen in 25 jaar van de staatsschuld af. Momenteel lukt het aflossen even niet, en neemt de schuld toe. Maar niemand die zegt: dan moeten we het doel maar laten schieten. Ik ga ervan uit dat het bij de milieuschuld ook zo ligt. Die willen we net zomin als de staatsschuld doorgeven aan volgende generaties, De doelen die het paarse kabinet had gesteld wil ook dit kabinet halen. We willen voldoen aan de klimaatafspraken in Kyoto, we houden vast aan het principe dat economische groei niet gepaard mag gaan met meer milieuvervuiling: Voor de eerste stap is er nu even geen geld maar we verwachten dat de milieuschuld later kan worden ingelost." Wie geeft u,die zekerheid dat het op termijn wel weer wordt ingehaald? "Zekerheid is er niet. Dit is een eerlijk en open verhaal, rechtstreeks uit het hart van een christen?democraat. Ik heb er alle vertrouwen in dat we dat zo kunnen afspreken. Kijk, dat schonere milieu, die concrete doelen, moeten we in 2020 hebben gehaald. Als ik dit in 2012 zou zeggen dan is het terecht als men mij niet gelooft. Maar nu gaat het om de eerste termijn. En er worden al geloofwaardige stukjes in de goede richting gezet. Dat is moeilijk genoeg in een klimaat dat niet zo gericht is op duurzaamheid." Vindt u het voorstel van de VVD de maximumsnelheid te verhogen naar 130 kilometer per uur een voorbeeld van geloofwaardige stappen in de goede richting? "Nee. Er is een onuitroeibare neiging bij verschillende partijen en op verschillende momenten, om die snelheid te willen verhogen, dwars tegen de internationale trend in. In Zwitserland gaan ze terug naar 100 kilometer, in Amerika en Japan is zo'n debat ondenkbaar. Maar bij ons leeft de wens die 120 kilometer ter discussie te stellen. Ik wil die discussie wel aangaan, maar die moet dan ook gaan over de gevolgen voor de samenleving." Wat vindt u van een VVD die zoiets voorstelt? " Ach, 22 januari is dichtbij. De VVD denkt het gevoel van autorijders te vertolken, en van het glossy?gebeuren dat erom heen hangt Dat is ook leuk, ik rij zelf graag, maar de wens om harder te rijden kun je niet afwentelen op de 100. 000 mensen die langs de snelweg wonen. Tussen de 100 en 120 kilometer per uur neemt de geluidsoverlast met zestig procent toe. Er zijn meer nadelen. Een hogere snelheid gaat gepaard met meer uitstoot van broeikasgassen. Op de Duitse autobanen, waar harder gereden mag worden, gebeuren twee keer zoveel ongelukken. Voor de doorstroming helpt verhoging van de snelheid ook al niet. Als je dat weet dan moet je je afvragen of de vrijheid van het individu ons die gevolgen voor de samenleving waard is." Uit onderzoek is ook gebleken dat het voor alle punten die u noemt beter is als de snelheid wordt verlaagd in plaats van verhoogd. Bent u voor het verlagen naar 90? "Nee, dat hoeft niet. Ik ken de onderzoeken, maar ik ken ook de maatschappelijke realiteit. We hebben 80, 100 en 120 en dat houden we zo. Dat geeft een mooi evenwicht weer tussen de gevoelens bij de bevolking. Maar we moeten wel kritisch kijken of de maximumsnelheid op een aantal punten niet omlaag moet. Er is in totaal 100 kilometer snelweg waar de geluidsnormen worden overschreden en waar de luchtvervuiling onaanvaardbaar groot is. We nemen proeven of verlagen van de snelheid daar helpt." Vijf jaar geleden, toen u nog gedeputeerde was in Brabant, zei u dat boeren en automobilisten meer moesten betalen voor hun vervuilende gedrag. Nu bent u staatssecretaris en nu ontbreekt deze opvatting in uw nota. Hoe kan dat? "Mijn opvatting is in al die jaren ongewijzigd gebleven. Ik laat het principe niet los. Maar de vraag is wel wat de kosten precies zijn. Het is eigenlijk een simpel verhaal: als je iets doet, dan belast je de samenleving daar niet mee: je ruimt je eigen rommel op, dat is heel gewoon burgermansfatsoen. Dat heeft alles te maken met waarden en normen waar we het zo vaak over hebben." Als er iets overeenkomt met die opvatting van de vervuiler betaalt, is het de kilometerheffing op het autogebruik. Maar daar begint u niet aan. " Sorry, dat is in het regeerakkoord afgesproken en daar houd ik me aan. De heffing is nu niet aan de orde, maar die is ook niet weggegooid." U wilt de verantwoordelijkheid voor het milieubeleid verleggen van het rijk naar gemeenten en provincies. Hoe voorkomt u dat dat synoniem wordt met afschuiven? " Ik wil het milieu dichter bij de burger brengen, dat kan door de provincies en de gemeenten meer te zeggen te geven, maar ook door maatschappelijke organisaties en bedrijven in te schakelen. Ik wil deals sluiten met milieuorganisaties en andere sectoren. Misschien ben ik teveel opgevoed in Brabant, maar daar zijn die overeenkomsten me goed bevallen. Ik maak me over een ding geen illusie: je kunt het wel van onderop willen regelen, maar er is altijd een Tweede Kamer, en anders wel een Europese Unie, die het rijk aanspreekt als de partijen in gebreke blijven. Dus al zou ik mijn verantwoordelijkheid willen ontlopen, dan zou dat helemaal niet kunnen." U kunt zo met dit beleid de verkiezingscampagne in? "Nou, ik heb zelf een paar wensen, ik vind echt niet alles fantastisch. Als er extra geld komt, dan moet het naar milieubeleid, want dat is ook een aspect van de kwaliteit van het leven, dan gaat het niet alleen om veiligheid. Ik vind het jammer dat er wordt gesneden in groen beleggen, laat ik daar eerlijk over zijn. En ik zou ook een positievere lijn willen met het laten betalen van de kosten van milieuvervuiling. Neem het inzamelingssysteem van autobanden, dat was een drama! Voor een euro per band extra is nu de hele problematiek opgelost. Dat lijkt een kleinigheid, maar het gaat om zeven miljoen autobanden per jaar. " Was het een goede greep om milieu te verhuizen van minister naar staatssecretaris? "Ik lijd er niet onder. Misschien zitten anderen er mee, maar ik niet" CDA fractieleider Verhagen zei na de val van het kabinet dat er weer een minister van ontwikkelingssamenwerking moet komen. Stak het u dat hij de minister van milieu onbesproken liet? "De vraag is niet of ik mijn werk niet kan doen, de vraag is of ik het milieubeleid van andere departementen kan coördineren, de plannen voor verkeer en vervoer, voor energie. Die plannen zijn er nog niet, dus het moet nog blijken of de positie van staatssecretaris die noodzakelijke coördinatie mogelijk maakt. Ik hou me even op de vlakte maar ik zal, een verstandig advies ge- ven bij het samenstellen van het tweede kabinet Balkenende. En welke partijen zitten er wat u betreft in dat kabinet? "Dit was een werkbaar regeerakkoord om de problemen op te lossen Daar kunnen we onmogelijk afstand van nemen nu het is gevallen door personeelsproblemen bij de LPF. Uit mijn nota blijkt dat we in deze coalitie een heel fatsoenlijk milieubeleid kunnen voeren, al zou het best kunnen dat het anders en beter kan." Met de PvdA? "Het CDA moet zich goed profileren Het verwisselen van regeringspartner is niet ons vooropgezette doel." Copyright: Trouw |