Milieutrace weg treft bewoners Zuidoost BART VAN ZOELEN Na een één-tweetje tussen autolobby en milieubeweging is het plan ontstaan de Gaasperdammerweg, die Zuidoost splijt, te verbreden. Tot afgrijzen van de omwonenden: 'Mensen zijn ook milieu.' Er zaten maar liefst vijf milieugroepen aan tafel bij het overleg, maar geen enkele vertegenwoordiging van de bewoners van de Bijlmer, zegt voorzitter Lony Wesseling van de Aktiegroep Geluidshinder Gaasperdammerweg (AGG). Binnen het overlegplatform De Uitweg hebben vertegenwoordigers van de betrokken gemeenten en provincies, het bedrijfsleven en de milieubeweging een compromis bereikt over de wijze waarop de verbinding tussen Het Gooi, Amsterdam en Schiphol kan worden verbeterd. Volgens ramingen moet de vervoerscapaciteit tussen Amsterdam en Almere in 2020 zijn verdubbeld. Met stijgende verbazing heeft Wesseling het rapport van De Uitweg gelezen. Het platform wil de Gaasperdammerweg negenbaans maken. "Het rapport gaat over waterstromen, ecologische structuren en het behoud van landbouw- en recreatiegebied buiten de stad" zegt ook Leo Hovens van de AGG. "Iedereen is zogenaamd voor het milieu bezig, maar wij worden vergeten," zegt hij. "Ons eigen stadsdeel heeft ons laten vallen. Het stadsdeelbestuur had eerst zelfs een voorkeur voor een twaalfbaansweg." Voor het gevoel van de actiegroep is de leefbaarheid van de Bijlmermeer uitgeruild tegen de hogere belangen van een kapitaalkrachtige lobby voor het behoud van natuur en milieu buiten de stad. Door het ras toenemende autoverkeer dwars door Zuidoost te leiden, worden Gein en Naardermeer gespaard. Vooral het Naardermeer behoort tot de kroonjuwelen van de milieubeweging. Alweer een eeuw gelden werd dit gebied onder de vleugels genomen van natuurbeschermers en tot op de dag van vandaag is het reservaat het eigendom van de bijna één miljoen leden tellende Vereniging Natuurmonumenten. Een lijnrechte verbinding buiten de stad om van de A9 uit de richting van Schiphol naar Flevoland voert onvermijdelijk langs het Naardermeer, met alle gevolgen van dien voor de in dat gebied levende flora en fauna. De verkeersstromen worden daarom afgewenteld op Zuidoost, stelt de AGG. "Op korte afstand van de weg leven daar ongeveer 25 duizend mensen die daar 24 uur per dag last van hebben," zegt Hovens. De geluidsoverlast overschrijdt volgens de actiegroep nu al de normen. "Met een open raam de slaap vatten op een warme zomeravond kan allang niet meer," zegt Wesseling. "Op sommige plaatsen wonen de mensen op maar tachtig meter afstand van de snelweg." Vooral in de hoogbouw hebben de bewoners het volgens haar zwaar te verduren, doordat de geluidsschermen langs de weg te laag zijn. "In Holendrecht kunnen de mensen helemaal hun lol op," zegt Hovens. "Op het snijpunt van spoorwegen, snelwegen en vliegverkeer hebben we 86 decibel gemeten." Ter vergelijking: direct achter een geluidsscherm is 54 decibel de maximaal geoorloofde geluidssterkte. Maar ernstiger is volgens de AGG de luchtverontreiniging. "Het klopt niet," zegt Hovens. "Het ruikt hier altijd een beetje weeïg, een beetje zoetig." Uit onderzoek is gebleken dat de gevolgen voor de gezondheid tot over een afstand van tweehonderd meter van de snelweg merkbaar zijn. "Kinderen die opgroeien in de nabijheid van een snelweg, beschikken over tien tot vijftien procent minder longinhoud," weet Wesseling. Al in 1977 ontstond de actiegroep uit protest tegen de te verwachten overlast van de Gaasperdammerweg. "De weg had nooit aangelegd mogen worden," zegt de AGG. Want van ontsluitingsweg voor Zuidoost werd de Gaasperdammerweg een snelweg, een onderdeel van de ring. Even zo lang is er de AGG. Wesseling: "We hebben ideeën ingebracht,en alternatieve zienswijzen, inspraak- en hoorzittingen afgelopen." Er werden geluidsmeters aangeschaft om de klachten te kunnen illusteren en de actuele ontwikkelingen worden aan de achterban gepresenteerd op een eigen, professionele internetsite. In een wisselende samenstelling heeft de AGG zo al die jaren op een nette en beschaafde manier actie gevoerd. Nooit heeft de AGG zich laten verleiden tot een fanatiek verweer. "Eigenlijk houd ik helemaal niet van actiegroepen," zegt Wesseling. Maar wethouder Duco Stadig voorspelde in mei nog oorlog met de bewoners van Zuidoost als de weg toch zou worden verbreed. "Kennelijk is het stadsbestuur nu toch overstag gegaan," zegt ze. "Wij zijn het bijna verplicht zijn woorden nu waarheid te laten worden." Uit Rotterdam kennen ze het voorbeeld van een actiegroep die wel na harde actie zijn doel heeft bereikt. De maximumsnelheid op de A13 door de wijk Overschie werd op verzoek van de buurt verlaagd naar tachtig kilometer per uur. Een klemmend verzoek, weet de AGG, die eveneens hardere acties overweegt. "Pas toen ze dreigden de weg te blokkeren, kregen ze hun zin." De actiegroep is in elk geval niet bereid de handreiking van De Uitweg aan te nemen om de Gaasperdammerweg te overkappen. Wesseling en Hovens geloven niet dat de zogenaamde overkluizing soelaas kan bieden. Via ventilatiekanalen worden de bewoners nog altijd bestookt met uitlaatgassen, vrezen zij. De Gaasperdammerweg maakt bovendien deel uit van de route voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, zodat tunnels over een lengte van maximaal vijftig meter zijn toegestaan en een volledige overkoepeling onmogelijk is. Ten slotte vreest de AGG dat de groenstroken rond de Gaasperdammerweg worden volgebouwd. "Op de balkons is het door het lawaai en de stank niet uit te houden en de parken langs de weg dreigen te verdwijnen. De gebieden waar bewoners van de Bijlmer recreëren, worden opgeofferd aan het recreatiegebied buiten de stad." De AGG gaat daarom in Den Haag op zoek naar een luisterend oor. "Daar wordt uiteindelijk de beslissing genomen en vooral de vier miljard euro die zijn gemoeid met de aanleg zullen daar op verzet stuiten," weten Wesseling en Hovens. Plaatselijke overheid en milieubeweging bieden de bewoners van Zuidoost geen protectie tegen het verkeer. "De menselijke soort behoort kennelijk nog niet tot de bedreigde diersoorten." |