|
Kilometerheffing een lachertje De AGG heeft veel aandacht besteedt aan beprijzing van het autorijden. Binnen de gelederen zijn er voorstanders en tegenstanders, immers het duurder maken van het vervoer, zal moeten worden doorberekend aan de klanten. Het zakenleven, de middenstand maar ook schilders, loodgieters, tandartsen en wie dan ook een zelfstandig beroep heeft zal echt de kosten niet uit eigen zak betalen. Gevolg van een hogere benzineprijs, hogere wegenbelasting of een kilometerheffing zal zijn dat alleen de zwakkeren in de samenleving worden gepakt. Immers de bejaarden, uitkeringstrekkers, Wao-ers en sociale minima kunnen hun tarieven niet aanpassen. Verder kost de methodiek die nodig is om te meten veel, te veel vinden nu ook bepaalde partijen in de tweede kamer. Maar men klaagt wel, maar alternatieven worden er nog niet ingebracht. Spreiding van de werktijden. Thuiswerken bevorderen. Beter, frequenter Openbaar vervoer. Gratis Openbaar vervoer. Enige artikelen uit trouw dinsdag 20 september 2005 De heffing die er niet kwam door Meindert van der Kaaij Met het oog op de verkiezingen van volgend jaar heeft VVD-fractieleider Van Aartsen de invoering van een kilometerheffing voor autorijden tegengehouden. Dit tot grote woede van de commissie-Nouwen, die unaniem vóór was en een toezegging had van minister Peijs dat de heffing er zou komen. Minister Peijs heeft volgens de commissie woordbreuk gepleegd Alle deelnemers hadden risico's genomen door het plan te steunen Het vragen van geld voor het gebruik van snelwegen staat op het Binnenhof doorgaans gelijk aan electorale zelfmoord. Van die waarheid lijken politieke partijen doordrongen sinds toenmalig minister Tineke Netelenbos tevergeefs probeerde om het rekeningrijden in te voeren. Tineke 'Tolpoort' werd met deze poging op slag een van de meest gehate politici van het Binnenhof. Toen Karla Peijs (CDA) ruim twee jaar geleden als minister van verkeer aantrad was het eerste dat zij beloofde: er komt geen kilometerheffing. Later raakte zij ervan overtuigd, zoals trouwens alle politici die minister van verkeer worden, dat in de toekomst zo'n systeem onvermijdelijk is. De vraag was hoe zij dit politiek zeer gevoelige punt kon regelen zonder daar zelf schade door te lijden. Uiteindelijk koos zij voor het instellen van een platform onder voorzitterschap van Paul Nouwen, oud-voorzitter van de ANWB, de man die het rekeningrijden van Netelenbos met succes te vuur en te zwaard had bestreden. Naast Nouwen bestond de commissie uit nog zestien mensen van zeer divers pluimage. Milieubeweging, werkgevers, werknemers, ANWB en regionale bestuurders. Bij de start van het platform werden de kansen op succes zeer laag ingeschat. Maar minister Peijs beloofde wel dat, mocht het panel tot een unaniem advies komen, zij dat tot haar beleid zou maken. De kans dat er een 'ja' voor kilometerheffing uit zou komen, was zeer klein. En als dat wel zou gebeuren, dan zou zo'n advies zoveel draagvlak hebben; dat kon politiek niet misgaan. Achteraf gezien sloeg Peijs hiermee de plank helemaal mis. Want in die hele grote groep ontstond na wat voorzichtig aftasten een positieve chemie. Daar waar de discussie ten tijde van Netelenbos zeer ideologisch geladen was, verzakelijkten binnen het platform de argumenten. ,,Het waren hele heftige discussies, maar het was nooit persoonlijk", zegt Eric Janse de Jonge, CDA-gedeputeerde in Noord-Brabant. Op basis van literatuur en praktijkvoorbeelden groeide het besef dat het systeem van kilometerheffing, waarbij vaste lasten zoals wegenbelasting en de toeslag bij de aanschaf van een nieuwe auto (BPM) verdwijnen en mensen voor elke gereden kilometer gaan betalen, hét middel was om files te verminderen. Natuurlijk waren er groepen die vonden dat er bovendien bij knelpunten meer rijstroken moesten komen. Stichting Natuur en Milieu stemde hiermee in omdat er een doorbraak over de kilometerheffing in het verschiet lag. Het poldermodel werkte op volle toeren. De CDA-fractie, die helemaal niets voelt voor fratsen zoals de kilometerheffing, kwam door het advies van Nouwen voor een zeer lastige afweging te staan. Want als Peijs het advies zou overnemen, dat had zij tenslotte beloofd, wilde de fractie zijn eigen minister op zo'n belangrijk punt niet laten vallen. Gelukkig voor het CDA kwam de VVD te hulp. Daar had de christen-democratische fractie eigenlijk niet meer op gerekend, omdat de liberale verkeersspecialist Pieter Hofstra vorig jaar vriend en vijand had verrast door een motie van PvdA'er Sharon Dijksma te ondertekenen, waarin de regering werd gevraagd om nog deze regeringsperiode een begin te maken met beprijzen. In de zomer kreeg Hofstra van zijn fractievoorzitter Van Aartsen de mededeling dat hij er na rijp beraad niet over piekerde om de kilometerheffing te steunen. Met het oog op de komende raadsverkiezingen in maart volgend jaar wilde hij elke schijn van lastenverzwaring voor de burger vermijden. Het was misschien vervelend voor Hofstra, die immers zijn eigen motie moest laten vallen, maar Van Aartsen had geen zin in electorale risico's. Bovendien staat de joviale Hofstra bekend als de Houdini van de Tweede Kamer. Welke uitspraken hij ook doet, hij worstelt zich daar altijd weer van los. Toen vice-premier Zalm op het eerste liberale bewindsliedenoverleg na de zomer het standpunt van de fractie vernam, was hij daar niet rouwig om. Het registratiesysteem van de gereden kilometers had hij al eens 'sciencefiction' genoemd. Bovendien wilde hij als minister van financiën de wegenbelasting en de BPM niet kwijt. Minister Peijs schrok zich een hoedje toen zij een dag later tijdens de ministerraad het standpunt van de VVD-fractie vernam dat de invoering en exploitatie van het systeem te duur werd gevonden. Op haar vingers kon zij natellen dat de VVD samen met de geharnaste tegenstanders CDA en LPF een meerderheid in de Kamer vormde. Na de ministerraad zette zij haar ambtenaren nog aan het werk om met alternatieve teksten de bezwaren van de VVD-fractie tegemoet te komen. Het mocht niet baten. De VVD bleef in het kabinet tegen. Peijs wilde de start van de kilometerheffing opnemen in haar Nota Mobiliteit, die zij na de zomer aan de Tweede Kamer wilde aanbieden. Uiteindelijk durfde zij het niet aan om haar verkeersplan in gevaar te brengen door daarin de start van kilometerheffing te verwerken. Zij wilde geen herhaling van de taferelen in 2002, toen de VVD onder leiding van Hofstra plotseling het verkeersplan van Netelenbos in de prullenbak deed belanden door daartegen te stemmen. Bij de presentatie begin september van de Nota Mobiliteit schaarde Peijs zich samen met Zalm achter het argument dat het systeem nu nog te duur is. De leden van het platform hadden inmiddels via via al te horen gekregen dat er problemen waren in de ministerraad. En toch kwam het besluit om de invoering uit te stellen naar het volgende kabinet aan als een mokerslag. Minister Peijs heeft volgens de leden regelrechte woordbreuk gepleegd. Alle deelnemers hadden risico's genomen door een plan te steunen dat bij hun achterban in eerste instantie niet in goede aarde zou vallen. Neem MKB Nederland. Die moet nu aan kleine ondernemers -ook die bedrijven die door het syteem wellicht meer zouden gaan betalen - uitleggen waarom MKB Nederland heeft gekozen voor een kilometerheffing. ,,Dat kunnen we wel, want we zijn ervan overtuigd dat zonder de kilometerheffing het land vastloopt", zo zegt een woordvoerder. ,, Zoals het nu gaat kan het niet doorgaan. Daarom waren wij zo blij met dat draagvlak. Iedereen was bereid om deze impopulaire maatregel te verdedigen. Totdat het kabinet dit besluit nam. Het is de vraag hoeveel er van dit draagvlak overblijft. We hebben helemaal voor niets onze nek uitgestoken." CDA'er Janse de Jonge noemt het kabinetsbesluit 'zeer onverstandig'. Hij zat in het platform als gedeputeerde van Noord-Brabant met infrastructuur in zijn portefeuille. "Ik zeg dit niet graag, maar ik vind dat het kabinet hiermee een pijnlijk gebrek aan durf etaleert." Vooral het argument dat invoering van een kilometerheffing te duur is, stelt Janse de Jonge teleur. Net als de andere deelnemers van het platform is hij ervan overtuigd dat de uiteindelijke prijs veel lager uitvalt als bedrijven de kans krijgen om dit systeem uit te werken. "Hier had het kabinet moeten doorpakken. Hiermee is de korte en niet de lange termijn gediend." Copyright: Trouw Uit Trouw 200905 Van Aartsen vetode kilometerheffing VVD-fractievoorzitter Jozias van Aartsen heeft vlak na de zomer zijn veto uitgesproken over de invoering van kilometerheffing in deze kabinetsperiode. Verschillende bronnen rond het Haagse Binnenhof stellen dat het kabinet hierop besloot om de kilometerheffing te laten vallen. Minister Peijs (CDA, verkeer) stond op het punt om in haar nota mobiliteit aan te kondigen dat zij binnenkort zou beginnen met de invoering van de politiek omstreden kilometerheffing. Toen de minister hoorde dat de VVD-fractie zou gaan tegenstemmen, heeft zij het onderdeel geschrapt. Volgens Peijs vond het kabinet de invoering van het technologisch geavanceerde systeem te duur. Hiermee veegde Van Aartsen, en later het kabinet, een breed gedragen advies van de commissie-Nouwen van tafel, dat pleitte voor een bedrag per gereden kilometer in plaats van het vaste bedrag voor wegenbelasting. In deze commissie zaten behalve de milieubeweging ook werkgevers en de ANWB, de vereniging die zich altijd fel heeft verzet tegen rekeningrijden waarbij mensen op drukke punten in de Randstad tol moesten betalen. De 17 leden van de commissie- Nouwen, ook wel Platform Anders Betalen voor Mobiliteit genoemd, zijn nog laaiend over het kabinetsbesluit. Zij vinden dat minister Peijs woordbreuk heeft gepleegd. |